
W nowych badaniach ciemna materia minimalnie wygrywa z alternatywnymi teoriami grawitacji
24 czerwca 2021, 12:07Od dawna wśród astronomów i fizyków trwa spór, czy tajemnicza ciemna materia faktycznie istnieje we Wszechświecie - czy może są to jakieś odstępstwa od tego, jak rozumiemy grawitację. Naukowcy analizujący przegląd nieba KiDS, a wśród nich polski astronom Maciej Bilicki z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN w Warszawie, sprawdzali to, wykorzystując obserwacje tysięcy galaktyk.

Troskliwi ojcowie także w świecie płazów
23 czerwca 2021, 12:22Przywykliśmy myśleć, że w królestwie zwierząt opiekę nad osobnikami młodocianymi roztaczają matki, pary rodziców, albo czasem całe stado, nierzadko wspierane przez starsze rodzeństwo, a rola samca ogranicza się do przekazania materiału genetycznego i utrzymania terytorium, na którym przebywają samice. Tymczasem udział ojca w opiece nad potomstwem może być bardzo duży, a w przyrodzie rola samca jest często kluczowa w procesie odchowu młodych.

Kraków bierze udział w międzynarodowych badaniach mikrobiologicznego śladu miasta
21 czerwca 2021, 10:35Kraków jako jedyne miasto w Polsce bierze dzisiaj udział w akcji global City Sampling Day (gCSD), która polega na zbieraniu wymazów z powierzchni na przystankach, w autobusach i tramwajach, na ławkach. Materiał posłuży stworzeniu mikrobiologicznego "odcisku palca" miasta.

Udało się wyjaśnić przyczynę gwałtownego spadku jasności nadolbrzyma
17 czerwca 2021, 13:53Betelgeza, najbliższy nam czerwony nadolbrzym, to dziesiąta najjaśniejsza gwiazda na niebie. W bliskiej podczerwieni jest zaś gwiazdą najjaśniejszą. Gdyby znajdowała się w centrum Układu Słonecznego, orbita Jowisza znalazłaby się w jej wnętrzu. W latach 2019–2020 Betelgeza zaczęła przygasać i pojawiły się spekulacje, że może eksplodować. Tymczasem gwiazda wróciła do dawnej jasności, a teraz udało się rozwiązać zagadkę jej tajemniczego zachowania.

Hvar: w ogrodzie XVII-w. pałacu odkryto świetnie zachowaną nekropolię z późnego antyku
16 czerwca 2021, 11:23Po 2 miesiącach zakończyły się prace archeologiczne w ogrodzie pałacu Radoševiciów na wyspie Hvar. Wykopaliska prowadzono w związku z planowaną budową nowej biblioteki i czytelni miejskiej. Specjaliści odkryli nekropolię z końca IV-początku V w n.e. Na obszarze o powierzchni 65 m2 zlokalizowano 20 grobów ze szczątkami 32 osób. Oprócz tego zespół z firmy Kantharos odkrył wschodni fragment obwałowania z bramą miejską z końca V w.

Setki aresztowanych na całym świecie. Nabrali się na „bezpieczny” komunikator stworzony przez FBI
9 czerwca 2021, 19:02FBI, Europol i agencje z 18 krajów świat aresztowały ostatnio ponad 800 członków zorganizowanych grup przestępczych, przejęły ponad 48 milionów USD w gotówce, 250 sztuk nielegalnej broni, 22 tony marihuany oraz jej pochodnych, 8 ton kokainy oraz inne narkotyki. A wszystko dzięki specjalnej aplikacji, które same stworzyły i podsunęły kryminalistom.

Na Oceanie Indyjskim odkryto nieznaną populację płetwali błękitnych
9 czerwca 2021, 11:21Płetwale błękitne to największe zwierzęta na Ziemi, ale jednocześnie jedne z najtrudniejszych do zauważenia. Są też niezwykle rzadkie. Szacuje się, że okres polowań na wieloryby przetrwało mniej niż 0,15% populacji płetwali błękitnych. Tym bardziej cieszy fakt, że prawdopodobnie na Oceanie Indyjskim żyje duża nieznana dotychczas grupa karłowatych płetwali błękitnych.

Precyzyjna głęboka stymulacja neuronów bez implantu to łatwiejsze leczenie padaczki czy Parkinsona
8 czerwca 2021, 10:06Zaburzenia neurologiczne, jak choroba Parkinsona czy epilepsja, są częściowo leczone poprzez głęboką stymulację mózgu. Jednak taka metoda wymaga chirurgicznego wszczepienia implantów. Naukowcy z Washington University poinformowali o opracowaniu nowej techniki precyzyjnego stymulowania wybranych obszarów mózgu za pomocą ultradźwięków.

Bakterie pomogły w oczyszczeniu rzeźb Michała Anioła
4 czerwca 2021, 13:15Włoscy specjaliści posłużyli się starannie wyselekcjonowanymi bakteriami, by dokończyć oczyszczanie rzeźb Michała Anioła z zespołu grobowego Medyceuszów (Nowej Zakrystii) we Florencji. Wykorzystano szczepy Serratia ficaria SH7, Pseudomonas stutzeri CONC11 i Rhodococcus sp. ZCONT. Wyniki projektu mają zostać zaprezentowane jeszcze w tym miesiącu.

Interaktywna mapa dziejów wydawniczych Polski 1801–2019
1 czerwca 2021, 14:15Na Uniwersytecie Wrocławskim powstała interaktywna mapa pokazujące dzieje wydawnicze Polski w latach 1801–2019. Może służyć naukowcom reprezentującym wiele dyscyplin – przed wszystkim humanistycznych i społecznych. Możemy na niej sprawdzić ile w danym roku i konkretnej miejscowości wydano książek.